ORANJESTAD – Statia Day is traditiegetrouw een dag waarop Statianen niet alleen terugblikken op de roemrijke geschiedenis van de “Golden Rock” als knooppunt in de 18e eeuwse wereldhandel, maar ook de tijd nemen om vooruit te blikken op het nieuwe jaar. Statia Day 2013 vormde daarop geen uitzondering.
Enkele honderden eilandbewoners kropen zaterdag in alle vroegte uit de veren en togen naar het schilderachtige Fort Oranje in hartje Oranjestad om daar bij het krieken van de dag de door het eiland georganiseerde bijeenkomst bij te wonen.
Saluut op Statia Day – foto: The Daily Herald/John van Kerkhof
Traditioneel vormt het reënsceneren van het Eerste Saluut aan het Amerikaanse marineschip Andrew Doria, dat op 16 november 1776 de rede van St. Eustatius opvoer met aan boord de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring, het hoogtepunt van de dag.
Gouverneur Johannes de Graaff besloot destijds het saluut van het Amerikaanse fregat te beantwoorden met elf saluutschoten. De Amerikanen interpreteerden het onmiddellijk als de eerste erkenning door een buitenlandse mogendheid van hun onafhankelijkheid.
De saluutschoten werden zaterdag uitgevoerd door een “cutter” van de Amerikaanse kustwacht, die speciaal voor de gelegenheid uit Puerto Rico was overgevaren. Voor echter het zover was, grepen alle leden van het bestuurscollege de gelegenheid aan om hun gehoor wijze lessen uit het verleden en bespiegelingen op de toekomst voor de schotelen.
Strategische ligging
Gezaghebber Gerald Berkel, die na zijn speech een insigne van de Sons of de American Revolution kreeg overhandigd, hield zijn gehoor voor dat Statia’s strategische ligging de sleutel kan zijn tot economische ontwikkeling. Andere gebieden van strategische ontwikkeling zijn tourisme, landbouw en een sterk en levensvatbaar midden- en kleinbedrijf, volgens Berkel. Hij sloot zijn ogen echter niet sloot voor de veranderingen na oktober 2010 en de economische recessie, die Statia’s economie en ontwikkeling “uitdagend, maar niet onmogelijk” hebben gemaakt.
Lichtpuntjes
Gedeputeerde Carlyle Tearr zag ook enkele lichtpuntjes, zoals een toename in hoogwaardige investeringen. Hij zag ook de werkloosheid en de torenhoge inflatie niet over het hoofd. “Families werken harder voor minder en er zijn zorgen of hun kinderen wel beter af zullen zijn,” zei hij.
Tearr riep politici op om tegenstellingen terzijde te leggen en het ruziemaken te stoppen. “We moeten ons verenigen en vechten voor het land, in plaats van het eiland te verdelen. We kunnen altijd concurreren tijdens verkiezingen, maar daarna moeten we in eenheid werken.”
Zwaar weer
Statia staat zwaar weer te wachten, zei collega-gedeputeerde Reginald Zaandam. “We zullen de plannen voor 2014 moeten aanpassen en onze prioriteiten evalueren.” Zaandam zei ook dat het vinden van een balans tussen het milieu enerzijds en duurzame ontwikkeling anderzijds lijkt op een dans op het slappe koord.
Hij pleitte voor het herdenken van de “Afrikaanse Holocaust” ter herinnering aan alle Afrikanen die als slaven naar de Nieuwe Wereld werden afgevoerd, maar stierven tijdens de zogenaamde Midden Passage. “Een gruwel die we nooit mogen vergeten,” aldus Zaandam.
Door John van Kerkhof