DEN HAAG -De Caribisch Nederland-week is afgesloten met vooral kleine successen. De eilanden hebben ervoor gezorgd dat zij een even zware stem hebben als Nederland bij het opstellen van de evaluatieopdracht voor de staatkundige verhoudingen.
Het ministerie van Sociale Zaken heeft 600.000 euro beschikbaar gesteld voor het aanpakken van de armoede op Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De vastgoedbelasting is iets verlaagd en de belastingvrije voet van de vastgoedbelasting voor tweede huizen op de eilanden is verhoogd van 50.000 naar 70.000 dollar.
Gedeputeerde Reginald Zaandam van Statia over de resultaten (bijdrage: Jamila Baaziz)
De delegatieleden van de eilanden omschrijven de afgelopen dagen als ‘hectisch en druk, waarbij kleine stappen vooruit zijn gemaakt’. Gedeputeerde Reginald Zaandam geeft toe dat de verwachtingen ‘niet helemaal zijn uitgekomen’: “We gaan nu kijken wat we kunnen doen met de bereikte resultaten.” Hij is blij met het geld voor de aanpak van de armoede en de opening bij het ministerie van Onderwijs om te bekijken of Nederlands als instructietaal op de scholen wellicht teruggedraaid kan worden.
Ontwikkelplannen
Minister Ronald Plasterk van Koninkrijksrelaties benadrukt tijdens de persconferentie waarin de resultaten gepresenteerd worden dat hij tevreden is met de ontwikkelplannen van de eilanden. Deze moeten de ‘basis vormen voor de verdere ontwikkeling van de eilanden’. Door de crisis is er geen geld vrijgekomen voor extra investeringen. De eilanden zouden deze ontwikkelplannen volgens Nederland deels moeten bekostigen uit het geld uit de ‘vrije uitkering’, een jaarlijks potje vanuit Nederland waarvan de bestemming door de bestuurscolleges mag worden ingevuld. Ook gaat bekeken worden of het huidige geld op een efficiëntere wijze besteed kan worden. Een wens die al drie jaar door de eilanden wordt geuit.
Deel van Nederland
De vertrekkend Bonairiaanse gedeputeerde Burney El Hage constateert dat ondanks de ‘kleine stappen’ hij steeds duidelijker ziet dat de Nederlandse ministeries de eilanden na drie jaar meer als onderdeel van Nederland zien. In zijn afscheidswoorden als politicus in functie spreekt hij verder de wens uit dat het geld dat naar de eilanden gaat op de juiste manier besteed zal worden, ‘zodat de bevolkingen van de eilanden er zoveel mogelijk van profiteren’. Ook Chris Johnson, gedeputeerde van Saba, is blij met de mogelijkheden die hij ziet voor de eilanden om steeds meer hun eigen prioriteiten te stellen.
Chris Johnson over resultaten en Raad van Advies (Engels) (bijdrage: Jamila Baaziz)
Evaluatie
Een ander belangrijk punt op de agenda is de evaluatie. Voor de gedeputeerden is het cruciaal om van Nederland te horen dat alle betrokkenen bij de evaluatie van de staatkundige verhoudingen in 2015 een gelijke stem hebben in wat en hoe er geëvalueerd gaat worden. Dat is gelukt: er komt een werkgroep met afgevaardigden van Bonaire, Sint Eustatius, Saba en Nederland, die zich buigt over de opzet voor de evaluatie.
Uiterlijk begin juni 2014 moet precies duidelijk zijn hoe de evaluatieopdracht eruit ziet. Daarin wordt ook het advies van de Raad van State meegenomen. Mogelijk komt er vervolgens ook een onafhankelijke evaluatiecommissie. Daarover wordt in maart 2014 tijdens de eerstvolgende Caribisch Nederland-week een besluit genomen.
Overregulering
De aanhoudende klachten over de bestuurlijke druk op de eilanden zijn eveneens opnieuw besproken, onder meer op aandringen van Johnson. Plasterk heeft toegezegd al de komende maanden hiernaar te gaan kijken met de betrokkenen. Het gaat dan om de vele wet- en regelgeving waar de kleine eilanden nog altijd mee geconfronteerd worden. Deze zorgen voor onnodige bureaucratie en leggen onnodig veel druk op de beperkte overheidscapaciteiten op de eilanden.
Door Jamila Baaziz