PHILIPSBURG – Na een verblijf van meer dan zes jaar in het Caribisch gebied – waarvan vier in Sint Maarten en de rest in Aruba – keert hoofdofficier van justitie Hans Mos
Scheidend hoofdofficier van Justie Hans Mos foto: Hilbert Haar
terug naar Nederland per 1 augustus, waar hij onderzoeksofficier wordt in Utrecht. St. Maarten heeft de afgelopen jaren heel wat te stellen gehad met integriteitskwesties waarbij politici zijn betrokken zoals de voormalige minister van Volksgezondheid, Sociale Zaken en Arbeid Maria Buncamper-Molanus, voormalig Minister van Financiën Hiro Shigemoto en de voormalig Minister van Publieke Werken en leider van de Verenigde Volkspartij UP, Theo Heyliger. Rechtszaken zijn hier nog niet van gekomen, maar Mos bezweert dat dit niet is veroorzaakt door politieke druk.
“Er is nooit enige bemoeienis geweest, actief of passief, in welk strafrechtelijk onderzoek dan ook. Er is nog nooit door een politicus gesuggereerd dat we het met bepaalde onderzoeken kalmpjes aan moesten doen.”
De hoofdofficier zegt dat zijn organisatie de minister van justitie doorgaans wel op de hoogte stelt van acties in gevoelige zaken. “Dan bellen we drie minuten van tevoren. De minister moet zoiets niet uit de krant vernemen. Dit hebben we ook gedaan in de zaak-Shigemoto, en dat is de schoonzoon van de vorige minister van justitie.”
Mos zegt dat er ook geen pogingen zijn gedaan het OM het werken onmogelijk te maken door het budget af te knijpen. “Ons budget is gebaseerd op de consensus rijkswet. We mogen overschotten doorschuiven naar volgende jaren. De kortingen op het budget voor 2013 komen overeen met de overschotten die sinds 10-10-10 zijn opgebouwd. We zijn in staat te doen wat we moeten doen.”
Dit neemt niet weg dat onderzoeken waarvoor financiële expertise nodig is op de plank zijn blijven liggen bij de Landsrecherche. Inmiddels is er een financieel expert in dienst genomen, maar die moet eerst nog de Bavpol-opleiding voltooien, anders mag hij volgens Mos geen processen-verbaal opmaken. Bavpol staat voor basisvaardigheden politie.
De Landsrecherche moest vanaf de grond worden opgebouwd in 2010. “De Nederlandse Antillen had een landsrecherche met tien tot twaalf man, maar daar heeft St. Maarten na de ontmanteling van de Antillen niets van meegekregen.”
Mos is gefrustreerd over het gebrek aan actie van de regering in de strijd tegen mensenhandel. In 2011 tekenden de vier ministers van justitie van het koninkrijk een overeenkomst om harder op te treden tegen deze misdaden. Vorig jaar werd de eigenaar van het Border Bar bordeel in Sint Maarten tot 54 maanden gevangenisstraf veroordeeld voor mensenhandel, uitbuiting en vrijheidsberoving. Een verzoek van het OM aan Minister van Economische Zaken Franklin Meyers om de vergunning van de bordeelhouder in te trekken is tot nu toe onbeantwoord gebleven. Meyers stuurde het verzoek door naar het ministerie van justitie, dat het op haar beurt retourneerde aan het OM.
“Dat is frustrerend,” zegt Mos. “Wij nemen de rechtshandhaving voor onze rekening. Als de regering dan niet meedoet, is dat in dit geval heel triest voor de dames die in dat etablissement werken.”
De scheidende hoofdofficier zegt dat jeugdproblematiek een prioriteit is. Er zijn plannen voor een jeugdinrichting in Cay Bay. Momenteel zijn celstraffen voor jeugdigen een probleem omdat zij niet met volwassenen mogen worden opgesloten. Dit beperkt het effect van (vaak onuitvoerbare) voorwaardelijke straffen en voor actie indien een jongere opgelegde dienstverlening niet uitvoert. “Als jongeren niet doen wat is opgelegd, moeten ze de consequenties voelen,” zegt Mos.
Dat het OM niet alle corruptiezaken heeft aangepakt die sinds 10-10-10 de kop hebben opgestoken ligt niet lekker bij de bevolking. “De perceptie dat we niet alles doen wat we zouden moeten doen is echt en ook begrijpelijk,” zegt Mos. “De bevolking had verwacht dat we na 10-10-10 alles zouden aanpakken. Maar die verwachting is gewoon te hooggespannen en ook niet realistisch. Dat is frustrerend en er zijn zaken waar we nooit aan toe komen. We moeten onze prioriteiten kiezen.”
Er is nog steeds geen opvolger gevonden, hoewel twee jaar geleden al bekend was dat Mos zou vertrekken. De functie wordt voorlopig waargenomen door een managementteam bestaande uit drie officieren – Dounia Benammar, Gonda van der Wulp en Ludwina Hodge-Sprok.
Door: Hilbert Haar