Geen liefde zonder vrijheid, foto: Jochems Jurgens, beeld Bart Sparnaaij
AMSTERDAM – Jörgen Raymann en Izaline Calister kruipen de komende periode in de huid van de slaven Buchi Fil en Mosa Nena. In de muzikale voorstelling ‘Geen liefde zonder vrijheid’ vertellen zij hun versie van het verhaal van de tragische legende rond de sterke slaaf en de mooiste vrouw van de plantage.
Reportage ‘Geen liefde zonder vrijheid’ (bijdrage: Jamila Baaziz)
“Het is belangrijk om erkenning te krijgen voor ons gezamenlijke verleden, of dat nou mooi of lelijk was”, vindt Calister “Het is wat ons bindt. Ik omarm het en zie het als een manier om te delen. Slavernij moet niet worden weggestopt.”
Liefdesverhaal
In ‘Geen liefde zonder vrijheid’ vertelt Raymann als verteller het liefdesverhaal tussen Buchi Fil en Mosa Nena op plantage Knip op Curaçao. Hij kruipt daarbij ook in de huid van Buchi Fil en andere personages. Calister is slavin Mosa Nena en neemt het gros van de liedjes voor haar rekening. Met kleine bewegingen zoals een schokkende schouderophaling of een verlangende blik en ondersteunende geluidseffecten verleiden de spelers en muzikanten het publiek om het verhaal –bijna als een film – voor zich te zien.
Tijdens de laatste repetitiedag in Amsterdam wordt de laatste puntjes op de ‘i’ gezet. Calister oefent haar stappen en gezichtsuitdrukking bij een lied waarin zij op een schip de haven van Curaçao verlaat. De timing van de inzet van geluidseffecten en muziek wordt op scherp gezet. Ze zijn er bijna klaar voor. De muziek in de voorstelling is een mix van Europese strijkers met Caribische percussie.
Rode draad
Calister: “Het verhaal van Buchi Fil en Mosa Nena loopt als een rode draad door mijn leven. Ik was een jaar of zeven toen ik het liedje van Ced Ride hoorde. Ik ontdekte dat dit gebaseerd was op een gedicht van Pierre Laufner. In 2006 heb ik een antwoord, vanuit het perspectief van Mosa Nena – geschreven in een liedje. Omdat dit jaar 150 jaar slavernij wordt herdacht leek het me mooi om het hele verhaal nu met liedjes te vertellen.”
Raymann herkent wel wat van zichzelf in het personage Buchi Fil: “Ik herken de trots die ik heb meegekregen. En de trots die ik voel dat ik afstammeling ben van de slaven. Ik behoor tot een volk dat 300 jaar vreselijke vernederingen heeft meegemaakt. Buchi Fil boog zijn hoofd niet en ik ben ook niet iemand die het hoofd buigt, voor niemand.”
Voor Calister en Raymann kan er nooit teveel aandacht voor het slavernijverleden zijn. Raymann: “Slavernij is ontstaan door de dehumanisering van de zwarte mens. Je ziet nu nog steeds dat sommige mensen dat idee hebben. Iedereen moet meewerken aan de bewustwording van dit stuk geschiedenis.”
‘Geen liefde zonder vrijheid’ is tot eind augustus te zien op het Nederlandse rondreizende theaterfestival De Parade. De voorstelling is geproduceerd door het Volksoperahuis.
door: Jamila Baaziz