WILLEMSTAD – Overheids-nv’s Aqualectra, Curoil en Refineria di Kòrsou werden vanochtend door een leger aan advocaten vertegenwoordigd tijdens de zitting voor een enquêteverzoek naar het beleid en de gang van zaken bij overheids-nv’s. Oswald van der Dijs en Ray Treurniet, betrokken bij het proces als rechtspersonen, waren aanwezig bij de zitting. Oud minister-president Gerrit Schotte gaf geen acte de presence. Volgens zijn advocaten Van der Korst en Boersema moet politieke verantwoordelijkheid alleen in de Staten afgelegd worden en niet in de rechtbank.
Bestuur
Het enquêteverzoek van het OM is gevoerd door Fundashon Akson Sivil (FAS) die het OM in augustus 2012 benaderde met meerdere zaken die volgens hen onderzocht zouden moeten worden bij de overheids-nv’s. Het Hof zal na de zitting beslissen of er reden genoeg is voor zulke enquête.
Advocaat-generaal Van der Schans nam namens het OM het woord en wees op verschillende misstanden bij overheids-nv’s. “Vanaf 10-10-10 wordt er stevig geschoven in de personele bezetting van directie en de Raad van Commissarissen (RvC) bij deze NV‟s. De directie werd daardoor steeds verzwakt en de RvC ging op de stoel van het bestuur zitten”, kaartte Schans aan.
Wisselingen
Volgens het OM hebben de wisselingen van de RvC iedereen geschaad. “Omdat de hele energieketen uit balans is, betaalt iedereen meer aan stroom en water. Ik heb de stroomrekening in Nederland en op Curaçao vergeleken, en hier betaal ik tien keer meer”, aldus Schans. “Dat kon omdat er in deze NV’s steeds dezelfde personen terugkwamen op sleutelposities, met name Oswald Van der Dijs, die gelijktijdig president-commissaris bij Aqualectra en bij RdK was. Ook Schotte, als vertegenwoordiger van de aandeelhouder speelde een dominante rol bij diverse gelegenheden. Hij trad eerder op als directie dan als aandeelhouder.”
Belang
Aqualectra probeerde de aantijging van de chaos die de wisselende RvC zouden creëren, in perspectief te zetten. “Overheidsvennootschappen in Curaçao opereren al decennialang in een spanningsveld”, aldus advocaat Karel Frielink. “Bij elke wisseling van de wacht wordt ook de samenstelling van de RvC herzien.” Maar ook FAS, die optreedt als belanghebbende, werd door alle advocaten in twijfel getrokken. “FAS heeft geen eigen belang dat door het enquêterecht wordt beschermd”, aldus advocaat Van der Korst. Ook laakte hij het OM. “Het OM vervult in deze procedure geen zelfstandige functie. Het stuurt kritiekloos de stukken van FAS door, zonder eigen onderzoek of zonder zelfs poging tot onderzoek.”
Energieketen
Advocaat De Bres trad namens Curoil en Curgas op. “In het onderzoeksrapport van het OM staat dat er eigenlijk geen sprake is van wanbeleid bij Curoil, maar slechts deel uitmaakt van de energieketen. Ook het standpunt dat Curoil niet aan de bel heeft getrokken, klopt niet.” RdK is de enige partij die geen bezwaar heeft tegen een enquête, maar advocaat Liqui-Lung wees erop dat de misstanden binnen de RdK reeds zijn aangepakt. “De oude RvC is op 14 december 2012 ontslagen. In het beginsel hebben het land en de RdK maatregelen genomen om de gezonde verhoudingen in RdK te herstellen.”
Enquête met een politieke component
‘s Middags kregen Van der Dijs en Treurniet de tijd hun handelen persoonlijk toe te lichten. Beiden wezen ze op de politiek die volgens hen een rol speelt bij het enquêteverzoek. Ze vonden het overduidelijk dat het OM een partijdige rol speelde.
“Justitie kan niet garanderen dat mijn belangen beschermd worden”, zei Teurniet. Hij was vooral ontzet over het gebrek aan terughoudendheid van het OM om zijn naam te verbinden aan fouten die nog verre van bewezen zijn. “Mijn goede naam wordt door het OM en FAS door de modder gesleurd. Er is een heksenjacht aan de gang waar ik de dupe van ben.” Hij vond het ook niet kunnen dat er slechts twee van de negen commissarissen zijn gedagvaard en vroeg zich af wie de FAS financiert.
Van der Dijs stelde vragen bij de selectieve aanpak van zaken door het OM. Hij zei meerdere keren aangifte te hebben gedaan naar vermeende malversaties bij bestuurlijke instanties, zo ondermeer naar Emsley Tromp (directeur van de Centrale Bank nvdr.) en daar is nooit meer wat over vernomen. “Wat is het motief van het OM om dingen te onderzoeken”, vroeg hij de rechtbank. Hij drong aan op een enquête naar het functioneren van Aqualectra, maar dan door een team van onafhankelijke internationale specialisten en ook over de periode van vijf jaar voor hij aantrad als voorzitter van de Raad van Commissarissen. Hij eindigde met een geëmotioneerd politiek betoog over het antisociaal en kapot systeem dat op Curaçao in stand wordt gehouden, maar dat het land zich daar op een dag zal weten van te bevrijden.
Door: Leoni Leidel-Schenk en Jean Mentens