Foto: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – Het Arubaanse Openbaar Ministerie (OM) moet zich binnenkort voor het Hof verantwoorden voor de weigering om vervolging in te stellen tegen de illegale asbestdump op het raffinaderijterrein in San Nicolas.

Het echtpaar De Vries diende woensdag beklag in, omdat het OM weigert hun aangifte van 11 oktober 2016 te onderzoeken. Het echtpaar deed toen aangifte tegen het illegaal storten en ondeugdelijk opslaan van grote hoeveelheden asbest op zo’n 40 meter van hun woonwijk.

Het echtpaar De Vries dient een klacht in tegen het OM. Foto: Sharina Henriquez

De zaak heeft veel overeenkomsten met Asbest Gate op Curaçao. Ook daar weigerde het OM werk te maken van de aangifte tegen raffinaderij Isla voor het onveilig opslaan en vervolgens ruimen van asbest. Inmiddels heeft het Hof het Curaçaose OM opgedragen de zaak te onderzoeken. “Het moet een duidelijke boodschap zijn: ook al ben je een grote onderneming, die belangrijk is voor de economie van Curaçao, dat betekent niet dat je een vrijbrief krijgt voor het plegen van strafbare feiten”, aldus advocaat Olga Kostrezewski, die in Asbest Gate de aanklagers verdedigt.

Net als bij Isla, heeft op het raffinaderijterrein op Aruba de asbest jarenlang onveilig gelegen. Daarom heeft de nieuwe eigenaar, het overheidsbedrijf Refineria di Aruba, de oude eigenaar gedwongen om dit op te ruimen. Vanaf augustus vorig jaar gebeurde dit, maar omwonenden werden niet op de hoogte gesteld conform de regels van de Asbestregeling. Toezichthouders van de overheid wisten bovendien zelf van niets, totdat het echtpaar bij hen aan de bel trok.

Daders
Het echtpaar De Vries probeerde de illegale werkzaamheden te stoppen via de aangifte, maar dat lukte niet. Uiteindelijk ving het ook bij het OM bot. Dat gaf aan de strafbare feiten niet te vervolgen, omdat eerst de overheidsinstanties moeten optreden. Maar de toezichthouders zijn nog niet in actie gekomen.

Als vermoedelijke daders wijzen de aanklagers de eigenaar van het terrein van de raffinaderij aan. Ook de vorige exploitant (Valero) en de huidige (Citgo) zijn volgens hen in gebreke gebleven.  Ze sluiten niet uit dat ook plaatselijke autoriteiten en mogelijk zelfs de regering van Aruba medeplichtig zijn.

Gebrekkige communicatie 
Het echtpaar De Vries heeft meerdere brieven naar de minister van Justitie en de minister-president gestuurd. Tot nu toe heeft alleen de minister van Justitie, Arthur Dowers, gereageerd. In een brief  stelt hij dat het asbest volgens internationale normen is opgeruimd. Maar er bestaan geen internationale asbestnormen. Bovendien is de stort illegaal, in strijd met de geldige hindervergunning.

Niet op de hoogte
In de brief staat dat de communicatie met de bewoners beter had gekund. Opmerkelijk genoeg blijkt de minister zelf niet op de hoogte van zijn eigen brief. Hij belt zelf de directeur van de toezichthouder DTI op om het na te vragen: “Heb ik die brief getekend of jij?” Terwijl onder de brief duidelijk de naam van de minister als afzender staat.
Ook belt hij met Directie Wetgeving om te vragen of er inderdaad een hindervergunning is. “Die is er dus. Dus dumpen mag daar niet”, concludeert de minister nog aan de telefoon. Hierna belooft de minister het uit te gaan zoeken.