Ombudsman Reinier van Zutphen met het rapport over het Openbaar Lichaam Bonaire. Foto: Pieter Hofmann.

Ombudsman Reinier van Zutphen met het rapport over het Openbaar Lichaam Bonaire | Foto: Pieter Hofmann

DEN HAAG – “Wat me opvalt, is dat burgers erg lang moeten wachten als ze klachten hebben.” Dat zegt de Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen naar aanleiding van zijn rapport ‘En toen bleef het stil…’ over het Openbaar Lichaam Bonaire.

“De problemen zitten meer in de manier waarop men zich opstelt tegenover de burgers van Bonaire dan in regeltjes. Mijn indruk op basis van gesprekken met bestuurders is dat zij dat zelf ook vinden.”

Ombudsman Reinier van Zutphen in gesprek met Pieter Hofmann

In juli is de Ombudsman vijf onderzoeken naar het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) gestart. Bonairianen klaagden dat de lokale overheid langzaam of niet reageerde op een klacht. De meeste zaken gaan over grond.

Aanbeveling
Van Zutphens belangrijkste aanbeveling in het rapport is dat burgers beter op de hoogte gehouden moeten worden, hoe ingewikkeld een verzoek soms ook is. “Als een overheidsinstantie denkt niet binnen twee of drie weken te kunnen antwoorden, dan moeten ze zeggen: we hebben uw klacht of verzoek ontvangen, het is in behandeling, in handen van die en die ambtenaar of afdeling, voor vragen kunt u daar terecht. Vervolgens moet er ook gezegd wanneer er dan wel een antwoord komt.”

Vier van de vijf zaken zijn nog niet afgehandeld. Van Zutphen: “Voor een aantal klachten moeten nog ingewikkelde dingen gebeuren. Een besluit van de overheid, een nader gesprek, een grondruil. Dit rapport heeft wel een grote mate van bewustzijn gecreëerd dat het OLB echt iets moet doen.”

Toch is de Ombudsman ook kritisch in zijn rapport. Vaak komt de ambtelijke molen pas op gang nadat hij een onderzoek heeft ingesteld. Duidt dat niet op onwil? “Dat zou een hele negatieve houding zijn”, vindt Van Zutphen. “Waar ik ook kom, overal is men het eens dat het beter en sneller kan. Maar de stap zetten, dat is voor iedereen overal even moeilijk.”

Financieel probleem
Vlak na het openen van de vijf onderzoeken reageerde het OLB door te zeggen dat het probleem grotendeels financieel is. Door de lage vrije uitkering aan Bonaire worden veel vacatures bij de overheid niet ingevuld. “Geld is altijd een issue. Maar het geld zit niet in dat ene mailtje waarin je iemand stuurt dat je de klacht hebt gekregen en het serieus neemt. Bij de uiteindelijke oplossing kan ik me voorstellen dat geld wel een rol speelt. Om een zaak uit het rapport te nemen: bij het afgeven van een duikvergunning is niet veel geld gemoeid.”

Ook de Ombudsman kampt met geldgebrek. Zo moest hij een geplande reis met onderzoekers naar Caribisch Nederland afzeggen. Van Zutphen is niet bang dat de druk nu van de ketel verdwijnt. “Ik merk wel dat er wat teleurstelling is omdat ze op mijn komst hadden gerekend.”

Door Pieter Hofmann