Foto: Bonaire zal ook de gevolgen merken van de zeespiegelstijging. Nathaly Evertsz-Ipcedencia

KRALENDIJK – “Ik kan me geen zorgen maken om klimaatverandering. Dat is een probleem van de toekomst. Ik moet mijn kinderen nu te eten geven”, zegt Tatiana. Ze is een 36-jarige alleenstaande moeder en heeft twee banen.

Wereldwijd is het de laatste jaren warmer geworden en de gevolgen voor de natuur en de nadelen van klimaatverandering zijn al zichtbaar. Ook voor Bonaire. Natuurorganisaties schenken aandacht hieraan maar er zijn en weinig gerichte acties op dit gebied om hier structureel veranderingen in te brengen.

Armoede
In tegenstelling tot rampen zoals orkanen, komt het langzaam-verergerende klimaat impact, zoals droogte of zeespiegelstijging minder in het nieuws. Zuid Bonaire is gevoelig voor zeespiegelstijging. Zoetwater is duur op het eiland. Door klimaatontwrichting kan dit de komende tijden verergeren, waardoor een tekort aan drinkwater kan ontstaan.

“In Nederland is klimaatverandering een dagelijkse discussie. Hier op Bonaire wordt het onderwerp amper aangeraakt”, zegt Henk de Boer. Deze Arnhemse man woont en werkt sinds 2016 op Bonaire.

“Wanneer je bezig bent met overleven gaat al het andere naar het achtergrond”, zegt activist Felipe ‘Chago’ Melaan. Hij erkent dat de gevolgen van klimaatverandering voor Bonaire heftig kunnen zijn. “Hoe leg je iemand uit die beneden het sociaal minimum leeft en armoede kent dat klimaatverandering echt is?”, vraagt hij zich af.

Politiek
De natuurorgansiatie Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) heeft onlangs in een persbericht laten weten zich zorgen te maken over het gebrek aan aandacht vanuit Nederland voor gevolgen van klimaatverandering in Caribisch Nederland. “Verlies van natuur heeft verstrekkende negatieve gevolgen voor de lokale bevolking, aangezien de natuur zowel een van de belangrijkste inkomstenbronnen is als bescherming biedt tegen extreme weersomstandigheden”, aldus het persbericht.

‘Den Haag neemt Bonaire niet mee in klimaataanpak en subsidies’
– activist Felipe ‘Chago’ Melaan

Volgens Melaan is het vanwege gebrek aan respect voor Bonaire vanuit politiek Den Haag dat er niet genoeg aandacht is. “Er is een klimaatwet, klimaatplan en subsidies om klimaatverandering aan te pakken in Nederland. Maar Bonaire wordt het nergens in meegenomen. We zijn ook deel van het Koninkrijk”, zegt hij.

Stil aan de Bonairiaanse kant
Hij vindt dat het mogelijk moet zijn dat burgers subsidie krijgen om structurele veranderingen aan te brengen. “Elk gezin zou zonnepanelen moeten krijgen”, zegt Melaan. “Nederland zal haar verantwoordelijkheid hierin niet nemen zolang het stil blijft aan de Bonairiaanse kant. De burgers en de lokale overheid moeten de druk op de ketel zetten”, zegt hij.

“Bonaire is een gezegend eiland. We worden bijna nooit geraakt door een orkaan. Het lijkt alsof het een trend is om nu over klimaatcrisis te praten”, zegt Herbert Winklaar. Hij is een 63-jarige Bonairiaan. Het enige wat Winklaar opvalt is het feit dat Bonaire de laatste jaren meer last heeft sargassum. Dit is een bruine alg die drijvende zeewiermatten vormt.
Melaan is van mening dat er meer burgerinitiatieven moet komen om daadwerkelijke verandering te kunnen bewerkstelligen.

“Ik heb twee maanden geleden met medewerkers van Greenpeace om tafel gezeten. Ze willen druk oefenen op politiek vlak over klimaatverandering dus nu ben ik bezig met een burgerinitiatief.” Hij wilt een groep activisten vormen die zich gaan inzetten om meer aandacht te geven aan klimaatverandering door acties te gaan voeren.

Gevolgen klimaatverandering voor Caribisch Gebied

Volgens een rapport van Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) zal een stijging van de luchttemperatuur met 1,4°C in het Caribisch Gebied leiden tot
* een afname van de regenval met 5 tot 6 procent;
* een toename van de frequentie en intensiteit van extreme weersomstandigheden, waaronder een toename van 66 procent van de orkaanintensiteit;
* en een stijging van de zeespiegel van 0,5 tot 0,6 m als gevolg van thermische uitzetting van water en gletsjersmelt.

Voor Piskabon, de vereniging van vissers, zijn de effecten al te zien. “We merken al dat er minder vissen zijn, temperatuur van de zee verandert en verbleking van de koralen”, zegt De Lanoi voorzitter van Piskabon. Hij vindt dat het een langdurig proces is om vissers en de bevolking in het algemeen bewust te maken over klimaatverandering.

“Onze mensen, dus ook vissers leven, van dag tot dag. Er moet een bewustmakingscampagne komen zodat iedereen begrijpt hoe het komt en wat we nog aan kunnen doen”, aldus De Lanoi.